विदेश मन्त्रालयले यो मुद्दा कतारी अधिकारीहरूसँग उच्च स्तरमा उठाएको थियो।
कतारको सरकारले भारतीय दूतावासलाई दुईवटा श्री गुरु ग्रन्थ साहिबका सरूपहरू हस्तान्तरण गरेको एक महत्त्वपूर्ण कूटनीतिक घटनामा देखा परेको छ। विश्वभरका सिखहरूले सम्मान गर्ने यी पवित्र ग्रन्थहरू कतारका अधिकारीहरूले एक भारतीय नागरिकबाट लिएका थिए, जसले बिना आवश्यक सरकारी अनुमतिहरू धार्मिक प्रतिष्ठान सञ्चालन गरेको आरोप लागेको थियो। यस घटनाले विशेष गरी भारतमा रहेको विश्वव्यापी सिख समुदायमा विवाद र चिन्ता उत्पन्न गरेको थियो, जुन अब शान्तिपूर्ण समाधानमा पुगेको छ।
"कतारका अधिकारीहरूले आज हाम्रो दोहास्थित दूतावासलाई श्री गुरु ग्रन्थ साहिब (दुई सरूप) हस्तान्तरण गरेका छन्, जुन एक भारतीय नागरिकबाट लिइएको थियो। उक्त मामला बिना अनुमति धार्मिक प्रतिष्ठान सञ्चालन गर्ने विषयमा सम्बन्धित थियो। यसका लागि हामी कतार सरकारलाई धन्यवाद दिन्छौं," भारतको विदेश मामिला मन्त्रालयले बुधबार (अगस्ट २८, २०२४) मा भन्यो।
साथै, विदेश मामिला मन्त्रालयले कतार तथा अन्य देशहरूमा रहेका भारतीय नागरिकहरूलाई स्थानीय कानून र नियमहरूको पालना गर्न आग्रह गरेको छ। "हामी कतारमा वा अन्य देशहरूमा बसोबास गर्ने सबै भारतीय नागरिकहरूलाई सबै मामिलामा स्थानीय कानून र नियमहरूको पालन गर्न अनुरोध गर्छौं," विदेश मामिला मन्त्रालयले जनाएको छ।
यो विवाद तब सुरु भयो जब कतारी अधिकारीहरूले एक भारतीय नागरिकबाट श्री गुरु ग्रन्थ साहिबका दुईवटा सरूपहरू कब्जा गरे, जसले कतार सरकारको आवश्यक अनुमति बिना धार्मिक प्रतिष्ठान सञ्चालन गरेको आरोप लागेको थियो। कतारमा, धेरै मध्यपूर्वी राष्ट्रहरूमा जस्तै, धार्मिक अभ्यास र प्रतिष्ठानहरूको सम्बन्धमा कडा नियमहरू लागू हुन्छन्। यी नियमहरूको उल्लङ्घनले यस मामलामा देखिएजस्तै गम्भीर परिणामहरू निम्त्याउन सक्छ।
यी पवित्र ग्रन्थहरूको जब्ती चाँडै नै संवेदनशील विषय बनेको थियो, जसमा भारत र विदेशमा रहेका सिख समुदायले गहिरो चिन्ता व्यक्त गरेका थिए। यस घटनालाई केवल कानूनी मामिला मात्र होइन, तर विश्वभरका लाखौं सिखहरूको धार्मिक भावना प्रभावित गर्ने मुद्दाका रूपमा पनि हेरिएको थियो। शिरोमणि गुरुद्वारा प्रबन्धक समिति , जसले सिख धार्मिक स्थलहरूको व्यवस्थापन गर्छ, सहित अन्य प्रमुख सिख नेताहरूले भारतीय सरकारलाई हस्तक्षेप गर्न र ग्रन्थहरूको सुरक्षित फिर्ता सुनिश्चित गर्न आग्रह गरे।
भारतीय सरकारले विदेश मामिला मन्त्रालय मार्फत सिख समुदायले उठाएको चिन्तालाई तुरुन्तै सम्बोधन गर्योय। विदेश मामिला मन्त्रालयका प्रवक्ता रणधीर जैसवालले यो मुद्दा कतारी अधिकारीहरूसँग उच्च स्तरमा उठाइएको पुष्टि गरे। दोहास्थित भारतीय दूतावासले निरन्तर वार्तामा सक्रिय भूमिका खेल्दै सिख समुदायलाई सबै घटनाक्रमहरूको जानकारी गराइराखेको थियो।
"हामीले कतारी अधिकारीहरूले कब्जा गरेका गुरु ग्रन्थ साहिब र सिख समुदायले तिनीहरूको रिहाइको माग गरेको सम्बन्धमा रिपोर्टहरू देखेका छौं। सरकार यस मुद्दालाई कतारी पक्षसँग उठाइसकेको छ, र हाम्रो दूतावासले दोहास्थित सिख समुदायलाई यस सम्बन्धमा भएका विकासक्रमहरूको जानकारी गराइरहेको छ," जैसवालले अगस्ट २३, २०२४ मा भने।
विदेश मामिला मन्त्रालयले यस मुद्दाको शीघ्र समाधानको आशा व्यक्त गरेको थियो, जुन अन्ततः कतारले श्री गुरु ग्रन्थ साहिबका सरूपहरू भारतीय दूतावासलाई फिर्ता गर्न सहमति जनाएपछि पूरा भयो।
"कतारका अधिकारीहरूले आज हाम्रो दोहास्थित दूतावासलाई श्री गुरु ग्रन्थ साहिब (दुई सरूप) हस्तान्तरण गरेका छन्, जुन एक भारतीय नागरिकबाट लिइएको थियो। उक्त मामला बिना अनुमति धार्मिक प्रतिष्ठान सञ्चालन गर्ने विषयमा सम्बन्धित थियो। यसका लागि हामी कतार सरकारलाई धन्यवाद दिन्छौं," भारतको विदेश मामिला मन्त्रालयले बुधबार (अगस्ट २८, २०२४) मा भन्यो।
साथै, विदेश मामिला मन्त्रालयले कतार तथा अन्य देशहरूमा रहेका भारतीय नागरिकहरूलाई स्थानीय कानून र नियमहरूको पालना गर्न आग्रह गरेको छ। "हामी कतारमा वा अन्य देशहरूमा बसोबास गर्ने सबै भारतीय नागरिकहरूलाई सबै मामिलामा स्थानीय कानून र नियमहरूको पालन गर्न अनुरोध गर्छौं," विदेश मामिला मन्त्रालयले जनाएको छ।
यो विवाद तब सुरु भयो जब कतारी अधिकारीहरूले एक भारतीय नागरिकबाट श्री गुरु ग्रन्थ साहिबका दुईवटा सरूपहरू कब्जा गरे, जसले कतार सरकारको आवश्यक अनुमति बिना धार्मिक प्रतिष्ठान सञ्चालन गरेको आरोप लागेको थियो। कतारमा, धेरै मध्यपूर्वी राष्ट्रहरूमा जस्तै, धार्मिक अभ्यास र प्रतिष्ठानहरूको सम्बन्धमा कडा नियमहरू लागू हुन्छन्। यी नियमहरूको उल्लङ्घनले यस मामलामा देखिएजस्तै गम्भीर परिणामहरू निम्त्याउन सक्छ।
यी पवित्र ग्रन्थहरूको जब्ती चाँडै नै संवेदनशील विषय बनेको थियो, जसमा भारत र विदेशमा रहेका सिख समुदायले गहिरो चिन्ता व्यक्त गरेका थिए। यस घटनालाई केवल कानूनी मामिला मात्र होइन, तर विश्वभरका लाखौं सिखहरूको धार्मिक भावना प्रभावित गर्ने मुद्दाका रूपमा पनि हेरिएको थियो। शिरोमणि गुरुद्वारा प्रबन्धक समिति , जसले सिख धार्मिक स्थलहरूको व्यवस्थापन गर्छ, सहित अन्य प्रमुख सिख नेताहरूले भारतीय सरकारलाई हस्तक्षेप गर्न र ग्रन्थहरूको सुरक्षित फिर्ता सुनिश्चित गर्न आग्रह गरे।
भारतीय सरकारले विदेश मामिला मन्त्रालय मार्फत सिख समुदायले उठाएको चिन्तालाई तुरुन्तै सम्बोधन गर्योय। विदेश मामिला मन्त्रालयका प्रवक्ता रणधीर जैसवालले यो मुद्दा कतारी अधिकारीहरूसँग उच्च स्तरमा उठाइएको पुष्टि गरे। दोहास्थित भारतीय दूतावासले निरन्तर वार्तामा सक्रिय भूमिका खेल्दै सिख समुदायलाई सबै घटनाक्रमहरूको जानकारी गराइराखेको थियो।
"हामीले कतारी अधिकारीहरूले कब्जा गरेका गुरु ग्रन्थ साहिब र सिख समुदायले तिनीहरूको रिहाइको माग गरेको सम्बन्धमा रिपोर्टहरू देखेका छौं। सरकार यस मुद्दालाई कतारी पक्षसँग उठाइसकेको छ, र हाम्रो दूतावासले दोहास्थित सिख समुदायलाई यस सम्बन्धमा भएका विकासक्रमहरूको जानकारी गराइरहेको छ," जैसवालले अगस्ट २३, २०२४ मा भने।
विदेश मामिला मन्त्रालयले यस मुद्दाको शीघ्र समाधानको आशा व्यक्त गरेको थियो, जुन अन्ततः कतारले श्री गुरु ग्रन्थ साहिबका सरूपहरू भारतीय दूतावासलाई फिर्ता गर्न सहमति जनाएपछि पूरा भयो।